Yüksek Avrasya Ekonomik Konseyi toplantısı sona erdi

Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te Cumhurbaşkanı Sadır Caparov’un başkanlığında Yüksek Avrasya Ekonomik Konseyi toplantısının ana oturumu gerçekleştirildi.

Toplantıda ortak gaz piyasası oluşturulması, enerji alanında konsey kurulması ve Birleşik Arap Emirlikleri ile serbest ekonomik bölge anlaşması için görüşmelerin başlatılması ele alındı.

"Rusya ortak enerji pazarlarının oluşturulması ile ilgili konuları ele alacak koordinasyon yapısının oluşturulmasını destekliyor"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin yaptığı konuşmada, bu yıl Avrasya Ekonomik Birliği'nde gümrük ve idari engellerin kaldırılmasına yönelik bir takım kararlar alındığını söyledi.

Putin, “Karşılıklı ödemelerde milli para birimine geçme, ortak ödeme altyapısının oluşturulması ve milli finansal bilgi iletim milli sistemlerinin entegrasyon süreci hızlandı” diyerek, AEB çerçevesinde birtakım entegrasyon altyapı projelerinin uygulandığını dile getirdi.

Ayrıca toplantıda sanayi finansmanı mekanizması geliştirilmesi konusunda karar aldıklarını ifade eden Putin, "Enerji sektöründeki iş birliği de giderek daha aktif bir şekilde ilerlemektedir.

Mevcut toplantının sonuçlarına göre Avrasya Ekonomik Birliği devletlerinin enerji sektöründeki yetkili organlarından oluşan bir başkanlar konseyi kurulması kararı alınacak. Kapalı oturumda oldukça açık ve net konuştuk. Karşılıklı anlayış var, tüm planlarımızın uygulanması yönünde ilerleyeceğiz.

Rusya, böyle bir koordinasyon yapısının oluşturulmasını destekliyor. Rusya, ülke ekonomilerine uzun vadeli olarak kilit enerji kaynaklarının sağlanması ve birlik için ortak enerji pazarlarının oluşturulması ile ilgili konuları profesyonelce ele alacak böyle bir koordinasyon yapısının oluşturulmasını destekliyor. Uygun planlarımız var ve bunları gerçekleştirmek için çaba göstereceğiz” dedi.

“Birliğimizin faaliyetinin ilgi coğrafyasının genişlemesi sevindiriyor”

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Avrasya Ekonomik Birliği ülkelerindeki durumun nispeten makro ekonomik istikrarlı olarak değerlendirildiğini belirterek, “Makro ekonomik istikrar, ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanmasına yönelik ortak önlemlerin alınması sayesinde elde edildi” dedi.

Caparov, Kırgızistan’ın AEB ülkeleriyle olan karşılıklı ticaret hacminin bu yılın 9 ayında yüzde 30, bu ülkelere ihracatın yüzde 40 arttığını söyledi. Bu yıl İran ile serbest ekonomik bölgesinin oluşturulması protokolünün yürürlüğe girdiğine işaret eden Caparov, Endonezya ile serbest ekonomik bölge anlaşmasının sağlanması için müzakere sürecinin başlatıldığını aktardı.

Caparov, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile serbest ekonomik bölgesinin oluşturulması anlaşması girişiminin de desteklendiğini ifade etti. Caparov, “Birliğimizin faaliyetinin ilgi coğrafyasının genişlemesi sevindiriyor ve bu AEB’nin dünya ekonomi mimarisinde dinamik bir şekilde gelişmekte olan örgüt olarak kabul edildiğinin göstergesidir” dedi.

“Bizim için ortak doğalgaz pazarının oluşturulması hassas bir konu olmaya devam ediyor”
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise son yıllarda AEB’nin ekonomik gelişmesinin zor koşullarda gerçekleştiğine dikkati çekerek, mevcut durumun tüm üye devletlerin temel ekonomik göstergelerini etkilediğini söyledi.

Mevcut duruma rağmen karşılıklı ticarette büyüme dinamiğinin gözlemlendiğini ifade eden Paşinyan, “Ermenistan’ın AEB ülkeleriyle ticareti bu yılın Ocak-Eylül ayları arasında 3 milyar doları geçti ve 2021’ye göre yüzde 80 arttı” dedi.

Paşinyan, ortak enerji piyasalarının oluşturulmasına yönelik anlaşmaların tutarlı bir şekilde uygulanmasını öncelik olarak gördüğünü belirterek, “Özellikle ortak doğalgaz pazarının oluşturulması hassas bir konu olmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.

“İran ve Mısır ile serbest ekonomik bölge görüşmeleri sona erme aşamasında”
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko da bugün BAE ile serbest ekonomik bölge anlaşması için müzakerelerin başlatılması kararın alacaklarını dile getirerek, “İran ve Mısır ile serbest ekonomik bölge görüşmeleri sona erme, Endonezya ve Moğolistan ile görüşmeler başlama aşamasında” diye konuştu.
Lukaşenko, AEB 2023 dönem başkanlığını devralacak Rusya lideri Putin’e başarılar diledi.

“Tüm kargo geçiş kısıtlamaları kaldırılmalı”
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ise konuşmasında, bu yılın dünya ekonomisi için son derece zor olduğunu kaydederek, “Dış faktörlerin baskılarına rağmen Kazakistan’ın AEB ülkeleriyle ticaret hacmi Ocak-Ekim döneminde yüzde 7 artarak 23 milyar dolara çıktı” dedi.
Karşılıklı mutabakatlarda ulusal para birimlerinin payının arttığına dikkati çeken Tokayev, “Böyle bir olumlu dinamik entegrasyon ortaklığımızın etkileşim düzeyini ve önemli potansiyelini gösteriyor” diye konuştu.
Tokayev, üye ülkeler arasında tüm kargo geçiş kısıtlamalarının kaldırılması gerektiğini vurgulayarak, "Ortak gümrük noktalarımızdan Kazak mallarının ve diğer malların geçişi ve kotaları üzerindeki tüm kısıtlamaları kaldırmamız gerektiğine inanıyorum. Bu tür kısıtlamalar, Avrasya Ekonomik Birliği içindeki ekonomik iş birliğinin hedeflerine ve ruhuna aykırıdır. En önemlisi ekonomik entegrasyon potansiyelimizin kullanımını sınırlıyorlar" ifadelerini kullandı.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, toplantının ardından yaptığı basın açıklamasında alınan kararlar hakkında bilgi verdi. AEB’nin 2023 yılı için uluslararası faaliyet alanlarını onayladıklarını ifade eden Caparov, “BAE ile serbest ekonomik bölge anlaşması için görüşmeleri başlatma kararı aldık” dedi. Caparov, AEB anlaşmasının dolaylı vergiler kısmında değişikliklerin yapılmasına ilişkin protokolü de imzaladıklarını aktardı.

Cumhurbaşkanlığı rezidansında düzenlenen toplantıya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile Özbekistan Başbakanı Abdulla Aripov katıldı.